Staraniem prof. Jonathana Webbera z Oxfordu, którego przodkowie mieszkali w Brzostku,a także członków jego rodziny i potomków innych rodzn brzosteckich Żydów oraz Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Urzędu Miasta i Gminy w Brzostku, w dniu 14 czerwca 2009 r. odbyła się uroczystość rekonsekracji cmentarza żydowskiego w Brzostku. W uroczystości wzięli udział m. in. Naczelny Rabin Polski - Michael Schudrich, przewodniczący Zarządu Głównego Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie - Tadeusz Jakubowicz, ksiądz proboszcz Jan Cebulak ,władze powiatu, województwa, goście z zagranicy i okolic Brzostku. Gmina żydowska w Brzostku została utworzona przed 1845 r., w jej skład wchodziło dwadzieścia okolicznych miejscowości, w których przed II wojną światową mieszkało ogółem około pięciuset Żydów. Społeczność żydowska miała do dyspozycji synagogę (dom modlitwy), mykwę (rytualną łaźnię), cheder (szkołę) oraz cmentarz. Zajmowali się handlem, rzemiosłem i usługami dla ludności. 12 grudnia 1942 roku większość Żydów z Brzostku i okolic została rozstrzelana przez Niemców. Ocaleli, po wojnie wyemigrowali do USA, Wielkiej Brytanii, Australii i do innych krajów. Sam cmentarz żydowski w Brzostku, zwany przez miejscowych ?kierkutem?, zajmował blisko 1 hektar powierzchni. Przed II wojną światową nekropolia była ogrodzona drewnianym płotem, z bramą od strony południowej. Przy wejściu znajdował się dom pogrzebowy. Cmentarz został zniszczony przez Niemców, na jego terenie dokonywano egzekucji. Po wojnie rozebrano ogrodzenie, a kamień z pomników nagrobnych wykorzystano na rozmaite cele, m. in. gospodarcze. Obecnie na części nekropolii znajdują się zabudowania oraz puste pole. Podczas renowacji cmentarza żydowskiego w Brzostku zostało wykonane m.in. nowe ogrodzenie, postawiono pomnik upamiętniający Żydów brzosteckich zamordowanych przez niemieckich okupantów. Odzyskano także wiele kamiennych nagrobków ? macew, które wróciły na cmentarz. Na budynku władz gminy umieszczona został tablica pamiątkowa poświęcona historii i pamięci brzosteckich Żydów, która podczas uroczystości została odsłonięta. Z rąk Starosty Dębickiego i Burmistrza Brzostku tytuł Zasłużonego dla Kultury Polskiej odebrał Jonathan Webber - tytuł ten został przyznany przez Ministra Kultury Bogdana Zdrojewskiego. Uczestnicy uroczystości złożyli także hołd pomordowanym 12 sierpnia 1942r. Żydom z Jodłowej przy pomniku stojącym na granicy Przeczycy i Jodłowej. Uroczystości zakończyły się późnym popołudniem.
|
| |