17 września 1939 roku, łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na tereny II Rzeczpospolitej bez oficjalnego wypowiedzenia wojny, zadając decydujący cios państwu walczącemu przeciw niemieckiemu najeźdźcy.Tym samym ZSRR  wywiązał się z paktu Ribbentrop-Mołotow z sierpnia 1939 roku, gdzie w tajnym protokole Sowieci zobowiązali się do zaatakowania Polski, jeśli znajdzie się ona w stanie wojny z III Rzeszą. 

Władze ZSRR zakładały podział państwa polskiego, zwanego przez radzieckich i niemieckich dyplomatów jako IV rozbiór Polski. Józef Stalin dzięki temu chciał odzyskać ziemie utracone podczas rewolucji październikowej i wojny domowej. Z kolei przywódca III Rzeczy Adolf Hitler dążył do zniszczenia Polski.

Napaść ZSRR na Polskę doprowadziła do masowych prześladowań narodowościowych, aresztowań, osadzeń w obozach koncentracyjnych, egzekucji i deportacji.