Położenie

Odsłony: 43688

W najnowszej regionalizacji przyrodniczo - leśnej opartej na podstawach ekologiczno - fizjograficznych (Trampler i in. 1990), gmina Jodłowa położona jest w Krainie VIII - Karpackiej, Dzielnicy 2 , Pogórza Środkowobeskidzkiego, Mezoregionie 2b , Pogórza Ciężkowicko - Dynowskiego. 

           Gmina Jodłowa położona jest w południowo zachodniej części powiatu dębickiego w woj. podkarpackim. Od północy graniczy z gminą Pilzno, od wschodu z gminą Brzostek. Na południu gmina sąsiaduje z gminą Brzyska z powiatu jasielskiego i gminą Szerzyny z powiatu tarnowskiego w województwie małopolskim. Sąsiadem od zachodu jest gmina Ryglice, również położona w powiecie tarnowskim.

Cała gmina Jodłowa znajduje się w granicach Ekologicznego Systemu Obszarów  Chronionych (ESOCh). Część   północną gminy obejmuje Obszar Chronionego Krajobrazu  Pogórza Ciężkowickiego (OCK) utworzonego na mocy rozporządzenia nr 23/86 Wojewody Tarnowskiego z dnia 28 sierpnia 1996r

Południe gminy znalazło się w Parku  Krajobrazowym Pasma Brzanki, które zostało utworzone na mocy rozporządzenia nr 12/95  Wojewody tarnowskiego z dnia 16 listopada 1995 r. Oba rozporządzenia, oprócz nazw i  granic obszarów chronionych zawierają ogólne zasady gospodarowania obowiązujące w OCK  i parku krajobrazowym. Zgodnie z dokumentacją przyrodniczą w OCK znalazła się część  gminy o powierzchni 2905,66 ha. Przepisy ochronne i szczegółowe zasady gospodarowania  w Parku Krajobrazowym Pasma Brzanki znajdą się w planie ochrony, do wykonania którego  zobowiązuje ustawa o ochronie przyrody. Natomiast powierzchnia gminy, która znalazła się  w parku (PKPB) wynosi 3038,40 ha. Oba obszary chronione mają istotne znaczenie w  regionalnym, a nawet ponad regionalnym Ekologicznym Systemie Obszarów Chronionych.  W kierunku wschodnim wskazać można powiązania z projektowanymi oraz istniejącymi  obszarami chronionymi, aż do parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego. Park  Krajobrazowy Pasma Brzanki łączy się z głównym pasmem karpackim za pośrednictwem  korytarzy ekologicznych związanych z dolinami rzek: Wisłoki i Białej. Podobnie silne są  powiązania ekologiczne w kierunku zachodnim. Słabszy kontakt mają obszary chronione  Pogórza z Kotliną Sandomierską. Powodem tego jest silnie przekształcony antropogenicznie,  zurbanizowany i wylesiony pas ciągnący się wzdłuż progu karpackiego.

Na terenie Gminy Jodłowa  znajdującym się w północno-wschodniej części Pogórza Ciężkowickiego, ciągnącym się między dolinami rzeki Białej i Wisłoki występują  garby o przebiegu równoleżnikowym z rozległymi powierzchniami wierzchowinowymi, osiągającymi wysokość 300-440 m. npm. Na terenie gminy Jodłowa najwyżej położony punkt osiąga 420 m. npm. Dolina potoku Jodłówka zajmuje zarówno centralną cześć gminy jak i miejscowości Jodłowa. Najniżej położone miejsca na terenie gminy (ok. 200 m npm) znajdują się u ujścia Jodłówki do Wisłoki. Dominującym elementem rzeźby są długie stoki i zbocza dolin o nachyleniu 5 - 12 % i powyżej 12 %. Długie stoki i zbocza dolin o nachyleniu powyżej 12 % występują wzdłuż dolin rzek i ich dopływów. Stoki o  nachyleniu 5 - 12 % związane są głównie z powierzchniami wierzchowinowymi garbów i grzbietów.
Klimat Pogórza Ciężkowickiego, to typ klimatu umiarkowanie ciepłego. Cechuje się średnią roczną temperaturą między 6 a 8o C, rosnącą proporcjonalnie do wzrostu wysokości nad poziom morza, sumą opadów atmosferycznych (700 - 850 mm. rocznie), średnim rocznym zachmurzeniem na poziomie 65 - 68 % oraz wiatrami wiejącymi głównie z południa i południowego - zachodu, a w lecie także z północy i północnego - zachodu. Roczne sumy nasłonecznienia w tej partii Pogórza wynoszą ok. 1600 godzin. Maksimum przypada w lecie - ok. 560 godzin.
Warunki klimatyczne na terenie miejscowości są dość korzystne dla gospodarczych działań człowieka. Świadczą o tym długi okres wegetacyjny z dostateczną ilością opadów oraz ciepłe lata.

 

W sąsiedztwie gminy przebiegają drogi: z zachodu na wschód droga krajowa nr 4 relacji Kraków - Rzeszów, z północy na południe droga krajowa relacji Pilzno - Jasło. Lokalna dosyć gęsta sieć drogowa łączy poszczególne wsie z Jodłową. Jodłowa posiada w związku z tym dobre połączenie drogowe z takimi miastami jak: Tarnów (37 km). Kraków (120 km), Rzeszów (69 km), Jasło (24 km), Dębica (25 km), jak również z dwoma przejściami granicznymi - na południe Barwinek (69 km) i na wschód Medyka (167 km)

Gmina Jodłowa jest gminą rolniczą. Herbem gminy jest pelikan na czerwonym polu oraz jodła z koroną królewską i insygniami biskupimi na białym polu

Administracyjnie Gmina Jodłowa podzielona jest na 7 sołectw: 

  • Jodłowa (jest to wieś gminna w której wyodrębniono trzy sołectwa: Jodłowa Górna, Jodłowa Dolna, Jodłowa Wisowa )
  • Dębowa,
  • Dęborzyn,
  • Dzwonowa,
  • Zagórze

w których zamieszkuje 5595 mieszkańców. Gmina swym zasięgiem obejmuje 59,86 km 2.

W centrum gminy leży sołectwo Jodłowa Dolna, w którym mają swoją siedzibę władze administracyjne oraz instytucje użyteczności publicznej (Urząd Gminy, Poradnia Rodzinna "GK-MED", Podkarpacki Bank Spółdzielczy, Gminne Centrum Kultury i Czytelnictwa z Biblioteką Publiczną). W kazdym sołectwie funkcjonuje szkoła podstawowa, a w Jodłowej Dolnej znajduje się - oprócz szkoły podstawowej - Liceum Ogólnokształcące.

Krajobraz gminy jest charakterystyczny dla Pogórza. Malownicze wzniesienia o wysokości 220 - 410 m n.p.m., zalesione stoki, głębokie doliny potoków,łąki i pola uprawne tworzą barwną mozaikę, a liczne uroczyska, ciekawe zabytki czynią ją atrakcyjną dla turystów.

 

 

Najwyższe wzniesienie na Pogórzu Ciężkowickim, wznoszące się na 562 m n.p.m. to Liwocz, na który prowadzą dwa szlaki turystyczne:

  • - zielony Jabłonica - Liwocz ,

  • - żółty Kołaczyce - Liwocz - Brzanka - Siedliska.

Na wierzchołku i stokach Liwocza znajduje się m.in.:

  • platforma widokowa - przy dobrej widoczności można z niej zobaczyć Tatry,

  • rezerwat przyrody Liwocz,

  • stacje drogi krzyżowej,

  • wielki krzyż na platformie (w nocy oświetlany),

  • pomnik Jana Pawła II,

  • figury Jezusa powieszone na wieży,

  • stary dąb (zniszczony przy budowie platformy widokowej),

  • Sanktuarium Chrystusowego Krzyża i Matki Bożej Królowej Pokoju,

  • całoroczna szopka,

  • źródło wody siarkowej,

  • Kamień Pustelnika.

Twórcą sanktuarium, drogi krzyżowej i wieży widokowej z krzyżem jest proboszcz parafii Błażkowa, Ks.kanonik Gerard Stanula.

Zobacz galerię zdjęć Liwocza...