Od dnia 1 października 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Ustawa o świadczeniu uzupełniającym określa warunki nabywania prawa, tryb przyznawania oraz zasady wypłacania i finansowania świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Celem świadczenia uzupełniającego jest dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Komu przysługuje świadczenie uzupełniające?

Świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które:

• zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

• obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub
• posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub
• cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

• ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• nie posiadają prawa do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych albo suma tych świadczeń o charakterze innym niż jednorazowe, wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, z wyłączeniem:
  • renty rodzinnej przyznanej dzieciom bez względu na ich wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie do ukończenia 16 lat albo do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia,
  • zasiłku pielęgnacyjnego oraz innych dodatków i świadczeń wypłacanych wraz z tymi świadczeniami na podstawie odrębnych przepisów

nie przekracza kwoty 1600 zł miesięcznie.

W jakiej wysokości przysługuje świadczenie uzupełniające?

Świadczenie uzupełniające przysługuje w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie, przy czym łączna kwota świadczenia uzupełniającego i świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych oraz zagranicznych świadczeń emerytalno-rentowych, z uwzględnieniem wyłączeń, o których mowa w ww. ustawie, nie może przekroczyć 1600 zł miesięcznie.

Co należy zrobić aby uzyskać świadczenie?

Aby otrzymać świadczenie uzupełniające, należy złożyć wniosek  do organu wypłacającego świadczenie emerytalno-rentowe (KRUS, ZUS, inne).

Osoby, które pobierają emerytury z KRUS oraz z ZUS – wniosek o świadczenie uzupełniające należy złożyć w ZUS.

Do wniosku o świadczenie uzupełniające należy załączyć:

• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji lub,
• orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub,
• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji lub,
• orzeczenie o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• w przypadku osób uprawnionych do emerytury lub renty zagranicznej bądź innego świadczenia zagranicznego o podobnym charakterze – dokument potwierdzający prawo do tych świadczeń i ich wysokość, wystawiony przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych;

Jeżeli organ emerytalno-rentowy jest w posiadaniu jednego z w/w orzeczeń nie należy go załączać do wniosku.

Osoba składająca wniosek o świadczenie uzupełniające musi ponadto złożyć oświadczenie o nieposiadaniu prawa do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych lub o posiadaniu prawa do takich świadczeń, wskazując nazwę organu przyznającego oraz wysokość przyznanych świadczeń.

Jeśli nie masz orzeczenia potwierdzającego niezdolność do samodzielnej egzystencji albo upłynął okres, na który zostało ono wydane, do wniosku należy dołączyć zaświadczenie
o stanie zdrowia wydane przez lekarza nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku, oraz – jeśli posiadasz – dokumentację medyczną i inne dokumenty, które mają znaczenie przy orzekaniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, np.:

• kartę badania profilaktycznego,
• dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej.

Jeśli posiadasz – dołącz także orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Ustalanie prawa i wysokości oraz wypłata świadczenia uzupełniającego

Przyznanie prawa do świadczenia uzupełniającego, odmowa prawa do świadczenia uzupełniającego, zmiana wysokości świadczenia uzupełniającego oraz stwierdzenie ustania prawa do świadczenia uzupełniającego następuje w drodze decyzji.

W przypadku osób pobierających emeryturę lub rentę jedynie z KRUS, decyzje w sprawie świadczenia uzupełniającego wydaje i świadczenie to wypłaca KRUS.

W razie zbiegu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, decyzje w sprawie świadczenia uzupełniającego wydaje i świadczenie to wypłaca ten organ, który wypłaca dodatek pielęgnacyjny (KRUS, ZUS, inne).

Świadczenie uzupełniające przysługuje od miesiąca, w którym zostały spełnione warunki wymagane do jego przyznania, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o to świadczenie.

Jeśli ustaną okoliczności będące podstawą przyznania świadczenia uzupełniającego, prawo do tego świadczenia ustaje od miesiąca, w którym nastąpiło zdarzenie będące podstawą utraty prawa do świadczenia uzupełniającego. Kasa wyda wówczas decyzję, w której stwierdzi ustanie prawa do świadczenia i wstrzyma jego wypłatę.

Dodatkowe informacje

• Świadczenie uzupełniające jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
• Ze świadczenia uzupełniającego nie dokonuje się potrąceń i egzekucji.

Komu nie przysługuje świadczenie uzupełniające?

Świadczenie uzupełniające nie przysługuje osobie:

• niepełnoletniej,
• która nie została uznana za niezdolną do samodzielnej egzystencji,
• która posiada wyłącznie orzeczenie o niepełnosprawności,
• która nie zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• uprawnionej do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, które wraz z zagranicznymi świadczeniami emerytalno-rentowymi przekraczają kwotę 1600 zł (z uwzględnieniem wyłączeń),
• która jest tymczasowo aresztowana lub odbywa karę pozbawienia wolności,
  z wyjątkiem tej, która odbywa karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.

Więcej informacji na temat świadczenia uzupełniającego można uzyskać w każdej jednostce organizacyjnej KRUS i ZUS.